BOG over hun geboorte in De Brakke Grond #Kroongetuigen

In het kader van 40 jaar de Brakke Grond presenteren we het komend seizoen een serie portretten van bekende kunstenaars die een persoonlijke relatie hebben het Vlaams Cultuurhuis in hartje Amsterdam. Via deze Kroongetuigen komt het verhaal van vier decennia tot leven, in de vorm van videoportretten en tekstverhalen.

In de derde aflevering interviewt Simon Bellens drie van de vier makers van BOG. De Brakke Grond was niet alleen het kraambed van BOG., het was ook een thuishonk voor een groep pas afgestudeerde Belgen in ballingschap die zich probeerden vestigen in Amsterdam”

Kroongetuigen is een samenwerking tussen de Brakke Grond en De Zendelingen.

“De geur van de Expozaal is een soort trauma”

door Simon Bellens

BOG. is verwekt, geboren en groot geworden in de Brakke Grond. Acht jaar na hun allereerste première in de Expozaal (nu Grote zaal ), heeft de collectie van theatermakers ook zelf een meer dan volwassen leeftijd bereikt — naar theaternormen dan toch” “BOG. is zoals een kind’, grijpen ze de metafoor aan. “Je leert het lopen en inmiddels lopen we het achterna.”

Zelf zijn spelers-makers Lisa Verbelen, Sanne Vanderbruggen, Judith De Joode en Benjamin Moen afgelopen jaar drieëndertig geworden. In de werkruimte waar ik hen ontmoet, houden ze een doornenkrans bij om die christelijk beladen leeftijd te gedenken. De enige man, en enige geboren Nederlander van de vier spelers heb ik net gemist, hij moest zijn menselijke kind van school ophalen. Dramaturg Roos Euwe, BOG’er vanaf het prilste begin, is er wel bij.

Na acht jaar — ‘een fundament’, volgens Verbelen — zijn de BOG’ers nog lang niet op elkaar uitgekeken. “We vliegen zo vaak uit”, zegt de Joode. ‘We zien elkaar ook apart ontwikkelen. Ik heb al vaak gedacht: “Eigenlijk weet ik niet meer hoe jij hierin staat.” We hebben een gezamenlijk woordenboek, maar slechts gedeeltelijk. Het andere deel moeten we altijd weer gaan zoeken.”Lees ook het artikel van de lage landen over BOG.

PIANOLES

Euwe: “Toen we onze eerste voorstelling maakten, BOG. Een poging het leven te herstructureren, ontstond het idee om ze elke tien jaar opnieuw te spelen. Dat moment komt er nu bijna aan. Op 16 maart 2023, exact tien jaar na de première van eerste versie, gaan we in première in de Brakke Grond.”

Vanderbruggen: “Tijdens het Peepshow Palace Festival in de lockdownperiode hebben we BOG. al eens hernomen. We voelen nu al dat we ze niet op dezelfde manier kunnen spelen.”

Verbelen: “Ik was in de veronderstelling dat we een voorstelling over het leven hadden gemaakt, maar het was een voorstelling over twintigers die naar het leven kijken. Het ging veel meer over ons dan ik toen geloofde. Dat vind ik helemaal niet erg en zegt voor mij niets over de kwaliteit van de voorstelling, maar ik denk wel dat we steeds minder die ambitie hebben om objectief te zijn. Toen wist ik ook al wel dat die poging nooit helemaal kon lukken, maar vooral omdat je gewoonweg niet alle woorden kán zeggen en sommige dingen niet kan weten.”

Vanderbruggen: “Als twintiger denk je dat je in de prime of your life bent en dat daarna alles bergaf gaat. Tien jaar later denk ik: “Ha, sukkels, nu begint het pas.”’

Verbelen: ‘Er zit een tekst in BOG. over hoe je alles gaat vastleggen als je ouder wordt: waar je huis is, wat je werk is, de route van thuis naar werk. Ik merkte vorig jaar dat ik geen zin meer had om dat zo te zeggen. Waarom zou ik willen geloven dat dat ouder worden is?”

Opgroeiend met elke voorstelling lijkt BOG. me ook een gezelschap dat goed nadenkt over het geheel van zijn oeuvre.

de Joode: “Het voelt alsof dat bijna intuïtief gebeurt. Alsof BOG. een ding op zich is dat tussen ons heen zit en zelf aanleiding geeft tot het volgende. Zonder dat we dat echt moeten bedenken of bespreken.”

Verbelen: “Zoals een kind, toch? Je maakt dat en na een tijdje gaat het op pianoles, ook al heb je dat niet zelf bedacht. (lacht) Dat is dan jouw kind, jij hebt het helemaal opgevoed, maar het wordt ook iets van zichzelf.”

Welke rol speelt de Brakke Grond in de ontwikkeling van dat kind?

de Joode: “Dat is waar we begonnen zijn, onze geboorteplek.”

Vanderbruggen: “Ik werkte achter de bar van het café. Lisa zat aan mijn bar en vertelde over iets dat ze zou maken met Benjamin en Judith, die al eerder met Piet (Menu, red., toenmalig directeur van de Brakke Grond) had samengewerkt. We waren net afgestudeerd en schipperden nog heel erg tussen België en Nederland. Door al die toevallige factoren kwam het daar samen. Dat was de verwekking.”

Euwe: “In die periode werden in Nederland de productiehuizen voor toneel opgeheven. Piet, die van het Maastrichtse productiehuis Huis van Bourgondië kwam, voelde die nood in het werkveld aan. Hij is ermee begonnen om van de Brakke Grond ook een productiehuis te maken. Dat is een grote omslag, maar ze hebben ons altijd heel welkom ontvangen. Dan vroegen we aan de balie of ze toevallig nog tape of karton hadden en gingen ze voor ons op zoek. Maureen (Vervloesem, red.) van het onthaal was altijd een steun en toeverlaat.”

de Joode: “Ik herinner me de geur van de Expozaal*, toen we er de eerste keer BOG. speelden. Een soort tentenkampgeur, en wij stonden daar met knikkende knieën.”

Verbelen: “Er is niets mis met die geur, maar het is een soort trauma. Telkens als ik naar een voorstelling in de Expozaal* ga, voel ik weer die zenuwen.”

Vanderbruggen: “Als we iets aan het maken zijn, en ik probeer het voor me te zien, zie ik het ook in de Expozaal*.”

Euwe: “De zaal heeft iets weg van een tentoonstellingsruimte, dat vind ik heel goed voor ons werk. We noemen onszelf een collectie; meer dan dat we een verhaal ontwikkelen met personages, zijn we dingen aan het verzamelen, uitspreiden, tentoonstellen. Het klassieke kader van het theater helpt ons daarbij niet per se, het wat meer museale, met alsnog een gedeelde aanwezigheid, wel.”

KORTING

Maar de Brakke Grond was niet alleen het kraambed van BOG., het was ook een thuishonk voor een groep pas afgestudeerde Belgen in ballingschap die zich probeerden vestigen in Amsterdam. Er gebeurde meer dan theater maken. “Op de avond van die eerste première’, herinnert Vanderbruggen zich, ‘is ook mijn verkering aangegaan. In het café van de Brakke Grond. Voor de voorstelling hadden we nog ruzie gemaakt, daarna was het aan.” (lacht)

Euwe: “Op een gegeven moment hing er een bierviltje achter de bar: BOG. krijgt geen korting.”

Verbelen: “We waren met een heleboel vrienden in het café voetbal komen kijken, en wij gingen altijd voor iedereen bier halen met korting. Toen hebben we die kaart overspeeld.”

Vanderbruggen: “Inmiddels kunnen we koffie betalen. Dat is ook volwassen worden.”

Verbelen: “Het is gewoon zo’n leuk gevoel om korting te krijgen.”

Hebben jullie tot slot een verjaardagswens voor de Brakke Grond?

Euwe: “Ik hoop dat ze echt een goed feest kunnen vieren. Het is zo leuk dat theater, muziek en tentoonstellingen er mooi samenkomen. Een feest waarbij dat allemaal door elkaar loopt, lijkt me heel cool.

Verbelen: “En dat ze lang blijven bestaan. Wij moeten met BOG. nog elke tien jaar opnieuw in première kunnen gaan in de Brakke Grond. Als het zou worden afgebroken in een oorlog, moeten we spelen op de brokken van de Expozaal*.”

* Expozaal heet tegenwoordig Grote zaal

Hoe denken jongeren over liefde, seks en relaties?

Hoe denken jongeren over liefde, seks en relaties? En als ze erover zouden zingen, hoe klinken die nummers dan?

Wij volgden de repetities van Teenage Songbook of Love and Sex in Kortrijk en spraken er met Yuko, Titouan en Léonie over verlangen naar een grote liefde, casual sex en aseksualiteit.

Meer weten? Kom dan kijken naar de drie shows op NEXT Festival in Kortrijk (27/11), Lille (30/11) en Valenciennes (3/12).

Ik heb vaak korte relaties met mensen. Vaak proefperiodes. Maar ik denk dat ik wel echt op zoek ben naar een langere relatie. Een relatie die iets betekent.

Yuko

Young people know it’s not just heterosexuality with one wife, one man, marriage, kids, a dog, a house… This is not what we want anymore. Cause it’s old. It’s old stuff.

Titouan

J’ai eu des relations qui ne se sont pas très bien passées et après ça, j’ai eu du mal à voir la beauté de l’amour. Mais après, comme dans ma chanson, j’ai rencontré des personnes qui m’ont à réappris à aimer.

Léonie

De comeback van De Biechtstoel

Ik vergat de buitenwereld en werd meegezogen in de beweging.’ Enthousiaste reacties over de dansvoorstelling Come on feet van granvat in CC Sint-Niklaas, bij de eerste #Biechtstoel sinds een jaar!

Later dit najaar volgen nog nieuwe Biechtstoelen bij Boy van Kyoko Scholiers, Odyssee van FroeFroe en Geen kersentuin van Compagnie Cecilia. We durven te vermoeden dat het publiek heel wat opgekropte gevoelens en opgespaarde gedachten heeft op te biechten…

Dansinleidingen in Brugge

Dans in Brugge is het label dat de beste (inter)nationale dansvoorstellingen in Concertgebouw, CC Brugge en KAAP bundelt. Vanaf dit jaar verzorgen De Zendelingen alle programmateksten en multimediale inleidingen bij de voorstellingen.

Inleiders en auteurs Elia Baele, Ruth Dupeé, Filip Tielens, Mia Vaerman, Simon Baetens, Simon Bellens en Louise Raes vertellen het publiek wat het moet weten om meer context te krijgen en beter te kunnen genieten van onderstaande producties. Tot in Brugge?

9/9String trio ECCE/Claire CroizéConcertgebouw
22/9NomadSidi Larbi CherkaouiCC Brugge – Stadsschouwburg
1/10Flamenco weekend: DistopiaPatricia GuerreroCC Brugge – Stadsschouwburg
2/10Flamenco weekend: El cuedoAna MoralesCC Brugge – MaZ
6/10SouffletteFrancois Chaignaud/Carte BlancheConcertgebouw
20/10LamentaKoen Augustijnen & Rosalba Guerrero TorresCC Brugge – Stadsschouwburg
27/10Through the grapevineAlexander VantournhoutCC Brugge – MaZ
11/11Drumming & Violin PhaseRosasConcertgebouw
12/11Drumming & Violin PhaseRosasConcertgebouw
16/1111 O’clockLiz KinoshitaCC Brugge – Stadsschouwburg
2/12Without referencesCindy Van AckerConcertgebouw
3/12A full evening performanceJames BachelorCC Brugge – Stadsschouwburg
4/12Dances of deathMichiel VandeveldeCC Brugge – MaZ
5/12Relay (musea)Ula SickleGothische zaal stadhuis
5/12CascadeMeg StuartConcertgebouw
7/12Love chapter 3 – the brutal journey of the heartSharon EyalConcertgebouw
8/12Soirée d’étudesCassiel GaubeCC Brugge – MaZ
9/12OUMMassala Dance CompanyCC Brugge – Stadsschouwburg
10/12Bastards Mohamed ToukabriCC Brugge – De Biekorf
11/12Any attempt…GRIP/Jan MartensConcertgebouw
12/12Pink for girls blue for boys Tabea MartinCC Brugge – MaZ
6/1Contre-jourAlexander VantournhoutCC Brugge – MaZ
20/1Goldberg VariationsPlatform K & Michiel VandeveldeCC Brugge – Stadsschouwburg
4 tot 6/2SLOW festival ism PARTSPARTS & Maria HassabiConcertgebouw
15/2Set of setsCampos-NadarConcertgebouw
16/2Mysteriensonates RosasConcertgebouw
17/2MysteriensonatesRosasConcertgebouw
18/2MysteriensonatesRosasConcertgebouw
24/2(B)its of Dance: Th Lng GdbyTuur MarinusCC Brugge – MaZ
25/2(B)its of Dance: Fruit treeLara BarsaqCC Brugge – Biekorf
26/2(B)its of Dance: Le journal d`un usager (16u + 20u)Benjamin VandewalleConcertgebouw
16/37Radouan MrizigaConcertgebouw
30/3Hands do not touch your precious meUltima VezCC Brugge – Stadsschouwburg
14/4Le rêveECCE/Etienne: Retour AmontConcertgebouw
23/4Tactile quartetsVera TussingConcertgebouw
2/5Tender menKoen De PreterCC Brugge – MaZ
25/5Letters 2 DanceFemke GyselinckCC Brugge – MaZ

Met Ontroerend Goed naar Amsterdam #Kroongetuigen

In het kader van 40 jaar de Brakke Grond presenteren we het komend seizoen een serie portretten van bekende kunstenaars die een persoonlijke relatie hebben het Vlaams Cultuurhuis in hartje Amsterdam. Via deze Kroongetuigen komt het verhaal van vier decennia tot leven, in de vorm van videoportretten en tekstverhalen.

In de tweede aflevering vertellen Angelo Tijssens en Karolien De Bleser over de twee sporen binnen het werk van Ontroerend Goed. Ze speculeren over hoe het komt dat je het gezelschap na 21,5 jaar nog steeds kan ontdekken in Nederland en leggen uit waarom ze het zo fijn vinden om te spelen in de Brakke Grond en er te logeren in het hart van Amsterdam.

Kroongetuigen is een samenwerking tussen de Brakke Grond en De Zendelingen.

‘In Nederland kan je ons echt nog ontdekken’

– door Jonathan van der Horst

De coronacrisis is nog maar nauwelijks achter de rug, maar de theatermachine van Ontroerend Goed draait alweer op volle toeren. Afgelopen zomer speelde het Gentse gezelschap nog drie verschillende voorstellingen tegelijkertijd. Ook de komende maanden zit de kalender al weer vol met optredens in Zweden, Zwitserland en natuurlijk ook in de Brakke Grond in Amsterdam. Wij waren dan ook blij dat Angelo Tijssens en Karolien De Bleser, acteurs en leden van de artistieke kern van Ontroerend Goed, nog een gaatje in hun agenda over hadden om met ons – op het groene dak van een industriële site in Antwerpen – te spreken over internationaal touren, hun band met Nederland en slapen in het centrum van Amsterdam.

‘Ik ga het nog vager maken’

Hoewel Ontroerend Goed onlangs 20 kaarsjes mocht uitblazen en Angelo en Karolien zelf al zeker 10 jaar bij het gezelschap betrokken zijn, kijken ze elkaar toch een beetje angstig aan als hen gevraagd wordt het werk van Ontroerend Goed te omschrijven. “Goh, dat is echt moeilijk”, zegt Karolien, “want we doen echt veel verschillende dingen. Maar toch is er wel een lijn in te trekken, denk ik. Eigenlijk werken we altijd op twee pistes. Er zijn ofwel voorstellingen die participatief zijn en waarbij je als toeschouwer deelneemt aan het concept, ofwel voorstellingen waarbij we het publiek met rust laten en het gewoon mag zitten en kijken. Maar al die voorstellingen bevatten wel altijd een soort reflectie op wie we zijn vandaag de dag. Over hoe we in de wereld staan en wat de grote problemen zijn. Daar willen wij niet per sé een antwoord op geven, maar we willen het wel op de één of andere manier laten zien. Of klinkt dat nu heel vaag?”

“Ik ga het nog vager maken”, vult Angelo aan. “Ik denk dat bij de meeste van onze voorstellingen de vorm de inhoud volgt. We beginnen altijd met een soort van vraagstelling, maar in plaats van daar een pasklaar antwoord op te geven, proberen we het proces van het beantwoorden van die vraag juist mee de voorstelling in te trekken. Daardoor hebben we ook niet echt een vormelijke stijl. Die verandert letterlijk per voorstelling. Zo gaan wij op een paar jaar tijd van een heel persoonlijke één-op-één-voorstelling, naar een muziektheatervoorstelling met veertien acteurs tot een quasi volledig geschreeuwd manifest over feminisme.”

Australiërs lachen bijvoorbeeld als ze iets herkennen

Met die vraagstellingen trekken ze nu dus al bijna 20 jaar de wereld over. Van Edinburgh, tot Hongkong en Charleroi. Maar grote verschillen tussen die verschillende publieken merken ze eigenlijk niet. Angelo: “Blijkbaar is dat voor heel veel mensen iets fascinerends. In Hongkong vragen ze zich af hoe de mensen in België op de voorstelling reageren en andersom. Maar vreemd genoeg zijn mensen overal eigenlijk redelijk hetzelfde. Er zijn misschien wel kleine verschillen. Australiërs lachen bijvoorbeeld als ze iets herkennen. Maar omdat ons werk niet gaat over onszelf of een bepaalde plek of een bepaald moment in de geschiedenis, hebben mensen overal ter wereld wel min of meer hetzelfde referentiekader.”

“Het enige wat er natuurlijk wel is”, zegt Karolien, “als er in een land een bepaalde topic speelt, bijvoorbeeld als net verkiezingen zijn geweest of er is een grote crisis, dat de reacties dan wat feller of groter kunnen zijn. Maar om nu te zeggen dat mensen hier zo reageren en aan de andere kant van de wereld zo… Eigenlijk niet. Eigenlijk zijn mensen overal mensen. En dat is ook misschien ook wel een aangename geruststelling.”

Een geëngageerd publiek dat niks schuwt

Hoewel Ontroerend Goed internationaal dus veel furore maakt, blijft de faam in Nederland soms nog een beetje uit. “In Nederland kan je ons echt nog ontdekken. Dus wees er als de kippen bij!”, grapt het duo. Maar aan hun tijd in de Brakke Grond heeft het tweetal wel veel warme herinneringen. “Wat wel echt anders is aan in Amsterdam spelen, is natuurlijk die stad”, zegt Karolien. “Zeker als je dan ook nog eens in de Brakke Grond logeert, dan zit je echt in het centrum van het centrum. Dat voel ik altijd als ik na een voorstelling naar buiten stap. Dat die stad echt niks te maken heeft met die voorstelling die ik net gespeeld heb. Zo’n theater is echt een mini-bolwerk en dat draait rond, zonder besef van wat zich daarbuiten afspeelt. Ik vind dat wel een leuke clash. Ik vind het ook echt zot om in het centrum van zo’n stad te kunnen slapen. Met oordoppen natuurlijk. [lacht] Want zo’n stad slaapt natuurlijk nooit.”

Angelo beaamt dat de Brakke Grond voor hen een unieke plek is. “De eerste keer dat ik, zelfs nog voordat ik bij Ontroerend Goed zat, buiten België speelde was in de Brakke Grond. Dat was voor mij toen echt een mythische plek en ik vond het heel bijzonder om daar te mogen spelen. Eigenlijk nog steeds, want het is de enige plek in Nederland waar wij echt een reeksje kunnen spelen. In België hebben we uiteraard onze vaste plekken waar we een paar dagen achter elkaar kunnen staan. Maar in Nederland hebben we dat niet echt. Door zo’n reeks kunnen de toeschouwers de eerste avond nog aan andere mensen doorvertellen wat ze gezien hebben en die kunnen dan op avond drie nog komen kijken. Dat brengt altijd een fijne sfeer met zich mee.”

Als het tweetal dan toch een eigenschap aan het Nederlandse publiek moet toekennen dan is dat directheid. Maar dan niet zozeer directheid tijdens, maar eerder na de voorstelling. Karolien: “Ik herinner mij nog een nagesprek en die mensen hadden daar echt van alles in de voorstelling gezien waarvan wij niet wisten dat het er allemaal in zat. Ik vond dat super tof. Echt een geëngageerd publiek dat niks schuwt.”

Nieuwe productie

Als Karolien en Angelo gevraagd wordt naar hun nieuwste voorstelling Every Word Was Once An Animal, die op 5 oktober zijn Nederlandse première in de Brakke Grond beleeft, kijkt het duo elkaar weer even angstig aan. 

– Karolien: “Every Word Was Once An Animal is een voorstelling die gaat over…”

– Angelo: “Vijf acteurs en…”

– Karolien: “Vijf acteurs en de waarheid. Over wat te geloven en wie te geloven. Over waarom bepaalde argumenten steek houden en andere niet.”

– Angelo: “Glashelder toch? Als het nu niet uitverkoopt dan weet ik het ook niet meer.” [lacht]

Polyfonie bij de bakker klinkt zo

Het Psallentes-ensemble zong drie zaterdagen lang in de (lege) Leuvense bakkerij De Broodenier. Voor deze intieme concerten kon het publiek kiezen uit een lijst nummers, gekruid met geuren, smaken en beelden.

Konden de bezoekers deze concerten oude muziek smaken? Hoe kozen ze de nummers? En wat wekken de genres gregoriaans en polyfonie in hen op? Bekijk het hier!

Ten Oorlog – de podcast!

Nieuw: een podcastreeks over Ten Oorlog, de legendarische theatermarathon van de Blauwe Maandag Compagnie uit 1997 én de revival door het jonge collectief Camping Sunset deze zomer. Waarom is het stuk van Tom Lanoye in regie van Luk Perceval zo mythisch geworden? En hoe pakt Camping Sunset het aan in hun versie? Ontdek het deze zomer in de vijf afleveringen van ‘Ten Oorlog – de podcast’, te beluisteren via Soundcloud, Spotify en Apple Podcasts.

Proloog: Kyoko Scholiers – over de impact van het stuk

Kyoko Scholiers was 15 jaar toen ze meespeelde in Ten Oorlog. Ondertussen is ze 40 en werkt ze nog steeds in het theater. Hoe blikt ze nu terug op haar theaterdebuut? Welke impact had het op haar leven? En waarom is Ten Oorlog volgens haar zo’n legendarische voorstelling geworden? Je hoort het in deze proloog, waarvoor we in de archieven duiken om te horen hoe het publiek in 1997 de tien uur theater beleefde.

Luister op Soundcloud, Spotify en Apple Podcasts.

Bedrijf 1: Tom Lanoye – over de taal

Ten Oorlog is niet alleen een legendarische theatermarathon, maar ook een monument van taal. Hoe heeft schrijver Tom Lanoye dat klaargespeeld, met al die vijfvoetige jamben? Waarom brokkelt de taal af, tot er bij Risjaar Modderfokker den Derde niets meer overblijft dan verhakkeld Engels? En hoe respectvol of radicaal gaat Camping Sunset een kwart eeuw later om met het toneelscript? Je ontdekt het in deze nieuwe aflevering van de podcast van De Zendelingen over Ten Oorlog, met een focus op de eerste voorstelling die in juni te zien was in Gent.

Luister op Soundcloud, Spotify en Apple Podcasts.

Bedrijf 2: Luk Perceval – over het creatieproces

‘Ik kan er een film over maken, zo’n onvergetelijke story is het geweest.’ Regisseur Luk Perceval blikt in deze podcast gloedvol terug op het woelige repetitieproces van Ten Oorlog, waarbij verschillende acteurs uit de productie stapten. Maar hij vertelt ook over zijn regiemethode, de ontlading na de première van de marathon en hoe drie mysterieuze meisjes hem steeds aanmoedigden. Camping Sunset pakt het helemaal anders aan: zonder sterke regisseur en met slechts twee werkweken in plaats van maandenlange repetities, maar met evenveel schwung en goesting.

Luister op Soundcloud, Spotify en Apple Podcasts.

Bedrijf 3: Wim Opbrouck – over acteren

Bij hem thuis in Bavikhove vertelt Wim Opbrouck over zijn vertolkingen van Richaar Deuxième en Falstaff in Ten Oorlog. Hoe bereidde hij zich voor op deze dubbelrol? Wat deed hij toen hij zijn stem verloor in Rotterdam? En waarin lijkt theater op een scoutskamp? De jonge wolven van Camping Sunset spelen ondertussen het derde deel van Ten Oorlog en de volledige cyclus op Het TheaterFestival. Hoe verdelen zij als collectief de rollen? Wat hebben hun personages met Beyonce? En hoe pak je dat als acteur aan, zo’n theatermarathon?

Luister op Soundcloud, Spotify en Apple Podcasts.

Epiloog: acteurs van Blauwe Maandag Compagnie over de marathon

Met Els Dottermans, Koen Van Kaam, Ariane Van Vliet, Peter Seynaeve en Kyoko Scholiers komen vijf oud-acteurs van de Blauwe Maandag Compagnie kijken naar de marathon van Ten Oorlog in Antwerpen. Wat doet het met hen om 25 jaar later het stuk opnieuw te zien? Welke herinneringen roept hun reünie op? Wat vonden ze van de versie van Camping Sunset? Waarin zien ze gelijkenissen en verschillen? En met welk gevoel keren ze terug naar huis? Je hoort het in deze epiloog van onze podcast-reeks over de revival van Ten Oorlog!

Luister op Soundcloud, Spotify en Apple Podcasts.

Presentatie, interviews, mixage: Anke Van Meer.
Research en productie: Filip Tielens (De Zendelingen).
In opdracht van: Het TheaterFestival
Met dank aan: Camping Sunset, CAMPO, Kunstencentrum Voo?uit, TAZ, kleinVerhaal, KAAP, Mu.ZEE & De Grote Post.

Wat is de band van Miet Warlop met Nederland? #Kroongetuigen

In het kader van 40 jaar de Brakke Grond presenteren we het komend seizoen een serie portretten van bekende kunstenaars die een persoonlijke relatie hebben het Vlaams Cultuurhuis in hartje Amsterdam. Via deze Kroongetuigen komt het verhaal van vier decennia tot leven, in de vorm van videoportretten en tekstverhalen.

In de eerste aflevering ontdek je het verhaal van Miet Warlop, die vlak na haar afstuderen met Grote hoop/berg al te gast was in de Brakke Grond en later via festivals als Welcome to the Village en Boulevard ook elders in Nederland doorbrak. In dit videoportret vertelt ze een hilarische anekdote over een houten plank die ze moest zien te vinden in de Walletjes en waarom u nog eens moet komen kijken naar de remake van haar voorstelling Springville, die nu de naam after all springville kreeg.

Kroongetuigen is een samenwerking tussen de Brakke Grond en De Zendelingen.

De Nederlandse toeschouwers zijn vaak duidelijker en assertiever dan de Belgische. Als ze het kut vinden, zullen ze het ook gewoon zeggen.

Miet Warlop

Het beweegt, zingt en ontploft bij Miet Warlop. De Vlaamse beeldend kunstenaar en choreograaf staat voor sterk visueel werk, dat ratelt, tolt en rolt. Met haar niet-talige oeuvre gooit ze internationaal hoge ogen, onder meer in Nederland. “Ik heb het gevoel dat er in Nederland een soort cross-over is bij programmeurs die we in België minder kennen”.

Door Fred Libert

Miet Warlop (1978°) trad op een atypische manier de theaterwereld binnen. Wanneer ze in 2004 afstudeert als beeldend kunstenaar aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (KASK) in Gent, maakt ze bij haar eindwerk een theaterstuk. De voorstelling Huilend Hert / Aangeschoten Wild wordt enthousiast onthaald: Warlop krijgt als jonge maker meteen een werkbeurs bij kunstencentrum Campo in Gent. De beurs geeft haar de tijd om twee jaar te zoeken naar haar eigen beeldtaal en de basis te leggen van haar kenmerkende signatuur. Die karakteriseert zich door een nadruk op het visuele: ze maakt meestal niet-talige performances waarin ze zelf ook meespeelt. De beelden die Warlop schept, spreken tot de verbeelding. Wandelende tafels, zwevende oogballen, explosies en krachtige livemuziek zorgen nu eens voor een unheimliche sfeer, dan weer voor een complete rush. Met verschillende producties toerde ze over de hele wereld. Zo ook in Nederland, waar ze al vanaf haar prille theaterwerk een graag geziene gast is.

Miet in haar atelier (c) Alex Pistorius

“Een van de eerste plekken waar ik mijn werk kon tonen, was de Brakke Grond,” vertelt Miet Warlop in LaVallée, haar atelier in Molenbeek. Haar debuut in de Brakke Grond maakte ze met Grote Hoop / Berg. Ze koos bij deze voorstelling voor een niet-frontaal publiek. “Het was interessant dat de mensen rondom mij konden staan”, vertelt Warlop. “Zo werden ze eerder een soort getuige, in plaats van toeschouwer. Ik kon hun reacties dan van dichtbij bekijken. Ook later bleek het nooit een issue als ik de opstelling in de Brakke Grond wat anders wilde dan de klassieke theaterzaal. Hun grote zaal is een voorbeeld van hoe huizen hun zaal zouden moeten aanpakken. Je kan er vrij denken over publieksopstelling en hoe je de ruimte naar je hand zet.” Al snel bleek dat Warlops voorstellingen aansloegen in Amsterdam. Geen evidentie, want haar werk is niet onder één noemer te plaatsen. “Ik ben heel visueel in wat ik maak. Ik zoek beelden bij mijn innerlijke vragen en zal mezelf nooit herleiden tot een enkele vorm.”

Miet Warlop heeft ook heel wat leuke anekdotes van toen ze in de Brakke Grond optrad. “Tijdens het repeteren van Grote Hoop / Berg ontdekten we dat er nog een plank tekort was. Niet zo ver van de Brakke Grond was er een houtzagerij, net achter de Wallen, en ik besloot er zelf even om te gaan. Toen ik terugkeerde met de plank, viel die wat zwaarder uit dan gedacht. Ik wou kort uitrusten en zette hem tegen een muur. Al snel dook er een kwade vrouw op naast mij. De plank stond blijkbaar voor het raam van een bordeel. En ik had niks door!” [lacht] Ook punkcafé De Diepte bezorgde haar in die eerste jaren mooie herinneringen. “We dansten er na elke voorstelling tot het ochtendgloren, tot het plotseling ophield te bestaan.”

Miet in haar atelier (c) Alex Pistorius

Knip in cultuursubsidies

Na de Brakke Grond openden zich ook andere Nederlandse huizen voor Miet Warlop. Doorheen de jaren trok ze naar Groningen, Leeuwarden, Rotterdam… Een lange lijst. “Ik heb het gevoel dat er in Nederland een soort cross-over is bij programmeurs die we in België minder kennen” merkt ze op. “Mijn voorstelling Ghost Writer and the Broken Hand Break werd in 2019 bijvoorbeeld geprogrammeerd door Jonathan Offereins op Welcome to The Village in Leeuwarden, wat vooral een muziekfestival is. Theater en muziek vermengen op festivals, dat is interessant, dat zien we in België niet zo vaak.” Ook elders in Nederland durven programmeurs volgens Warlop vernieuwende artistieke keuzes te maken. “Zo’n personen moeten theaterhuizen goed vasthouden en kansen geven. Ze zijn heel ambitieus, durven groot denken en risico’s nemen. Ze brengen leven.”

Nederland apprecieert Miet Warlop, maar dat geldt omgekeerd dus ook. “De Nederlandse toeschouwers zijn vaak duidelijker en assertiever dan de Belgische. Als ze het kut vinden, zullen ze het ook gewoon zeggen. Daar hou ik wel van.” Warlop gaat ook graag in gesprek met Nederlandse kunstenaars. “De confrontatie tussen het Vlaamse en Nederlandse systeem kan tot interessante gesprekken leiden. We hebben allemaal al te kampen gehad met een vermindering in cultuursubsidies. We kunnen daarover van gedachten wisselen, elkaar bevragen en andere inzichten geven.”

Warlop ziet een verrijking in de wisselwerking tussen België en Nederland. Ze vindt het dan ook belangrijk dat Belgische makers blijven geprogrammeerd worden in Nederland. de Brakke Grond kan daar volgens haar een voortrekker in zijn. “Zo’n huis zorgt ervoor dat je als Vlaamse kunstenaar connecties kan maken ter plekke, in plaats van dat je gewoon een andere cultuur introduceert.” Door de jaren heen bouwde ze een band op met vele medewerkers van de Brakke Grond. “Oud-directeurs Piet Menu en Leen Laconte, oud-programmator Tom Rummens… Ik kende ze ook via andere wegen,” herinnert Warlop zich. “Zo was de costumière waar ik vaak mee samenwerkte net als Piet Menu afkomstig uit Poperinge en zat Tom Rummens ook in het tweejarige programma van Campo.”

Evolutie in rebellie

In september 2021 mag Miet Warlop opnieuw de scène van de Brakke Grond op met After All Springville. De voorstelling keert zo terug na een lange tijd. “Twaalf jaar geleden stond Springville hier ook al geprogrammeerd. Ik was toen op een ander moment in mijn leven. Het is fijn dat ik nu zowel mijn persoonlijke evolutie, als die van de voorstelling kan tonen. Destijds was ik me nog niet helemaal bewust van waar mijn werk naartoe zou evolueren en welke veranderingen ik zelf zou ondergaan. Soms was ik gewoon rebels om rebels te zijn, grof zonder nadenken. Ik bracht mezelf bij het creëren vaak tot een klif, maar is dat gezond? Vandaag weet ik beter wat ik doe. Het lukt om met meer rust het maakproces aan te gaan. Ik ben ook op een punt gekomen waarop ik niet altijd zelf in mijn werk hoef mee te spelen, zingen of dansen, maar het vertrouwen heb om er als een toeschouwer voor te zitten. Vergis je niet, ik blijf onrustig genoeg.” [lacht]

After All Springville - © Reinout Hiel

After All Springville – © Reinout Hiel

Dans vs./meets circus

Brandon Lagaert van danstheatergezelschap Peeping Tom en illusionist, goochelaar en theatermaker Tim Oelbrandt ontmoeten elkaar hier voor het eerst. Welke trucs willen ze de ander leren? Op welke manier verwerken ze magie in hun voorstellingen? En hoe spelen ze met de dunne grens tussen fictie en realiteit?

Ontdek het in deze eerste video over dans vs. circus! Deze videoreeks is een productie van De Zendelingen in opdracht van Cultuurtuin Waas. ‘Kind’ van Peeping Tom speelt op 25 september 2021 in de Stadsschouwburg van Sint-Niklaas en ‘Brain freeze’ van Tim Oelbrandt op 24 september 2021 in OC ’t Waaigat in Zwijndrecht en op 10 december in de Stadsschouwburg van Sint-Niklaas.