De Zendelingen zijn al missionarissen voor nieuwe vormen van kunstreflectie sinds 2013. In de jaren die volgden hebben we heel wat bijzondere concepten uitgedacht en projecten uitgewerkt, met hart en ziel gedragen door een keur aan freelance medewerkers.
In 2013 ontmoetten critici Bregt Van Wijnendaele en Filip Tielens elkaar tijdens het audiovisueel lab Rekto:verso Academy. Ze vonden elkaar daar in een gedeeld enthousiasme om reflectie over podiumkunsten op een multimediale en meerstemmige manier te onderzoeken. In de zomer van dat jaar waren de eerste projecten en de naam De Zendelingen een feit.
Onze uitgangspunten zijn altijd geweest: hoe kunnen we een dialoog opzetten tussen artiesten en/of publiek en/of experten? Hoe kunnen we meerdere stemmen laten horen, in plaats van die ene mening in een klassieke recensie? En welke vormen kunnen kunstkritiek en debat nog aannemen, meer dan louter geschreven taal, afgestemd op web 2.0?
Sinds 2018 is De Zendelingen geëvolueerd tot een netwerk tussen aan de ene kant een redactie van een twintigtal geëngageerde freelancers en aan de andere kant een grote groep ‘afnemers’, van cultuurcentra tot festivals. Op tweemaandelijkse Teamdagen brainstormen we met de redactie over nieuwe concepten en projecten.
Circuit X
U weet nog nix over Circuit X? Dan moet u zeker kijken naar de vijf mini-docu’s die Zendelingen Anke Van Meer en Filip Tielens maakten over de Circuit X-artiesten. Bijzondere audiovisuele inleidingen op hun voorstellingen én portretten over hun drijfveren, inspiraties en fascinaties. Van Tom Goossens en zijn liefde voor opera tot Tibaldus dat een frisse draai geeft aan repertoiretoneel, Maxim Storms en zijn absurde fantasiewereld, Ariah Lester en zijn genderbending, en multitalent Pitcho.
Taxi Waas
Een kruising tussen een cultuurreportage, Carpool Karaoke en Vlaanderen Vakantieland: dat is Taxi Waas, een concept in opdracht van WACCO – Wase Cultuurcentra. Zendelingen Anke Van Meer, Hans Depelchin, Filip Tielens en Celestine Maes trokken met vier theatermakers naar een verrassende locatie in het Waasland: Peter De Graef, Jan Martens, Greet Jacobs en Günther Lesage.
Jeugdtheatertaxi
Een ervaren (jeugd)theatermaker als chauffeur, twee jonge of beginnende jeugdtheatermakers op de passagierszetels en een taxirit naar een familietheatervoorstelling ergens ter lande: dat is de Jeugdtheatertaxi, een samenwerking met Assitej België, door Zendelinge Filip Tielens en Celestine Maes. De auto is het decor om ervaringen uit te wisselen over jeugdtheater (de heenrit) en hun gedacht te formuleren over het stuk dat ze samen zagen (de terugrit). Met Warre Borgmans, Arber Aliaj en Jean-Baptiste Szézot en met Caroline Cornelis en Talitha De Decker.
Het Vragenvuur
10 questions, 10 answers. Dat is in een notendop het jongerenproof concept achter Het Vragenvuur. Maar nadien draaien we de rollen ook om: wat willen de acteurs of theatermakers zélf weten van de jongeren na hun voorstelling? Het Vragenvuur was een concept in opdracht van CC Sint-Niklaas en CC Zwaneberg in Heist-op-den-Berg, rond voorstellingen van FroeFroe, Freek Vielen, Louis Vanhaverbeke en Jan Martens.
Tweespraak! Drie duo’s kruisen de degens
Het ging er scherp aan toe tijdens de Tweespraak-debatten van rekto:verso en Etcetera op het TheaterFestival. Zendelingen Liese Lattrez en Filip Tielens maakten drie video’s die de drie uur durende voorgesprekken samenvatten in enkele pittige quotes. Waarom nog repertoire spelen? (met Jolente de Keersmaeker en Joachim Robrecht) Kan je een stuk als ‘Het leven en de werken van Leopold II nog zomaar opvoeren? (met Raven Ruëll en Heleen Debeuckelaere). En wat vermogen naakt en seksualiteit nog op scène? (met Marijn Lems en Julie Cafmeyer)
Theater Aan Zee: het gemis was voelbaar
Vinden mensen in armoede dat cultuur ook voor hen is weggelegd? Wat gebeurde er allemaal in de straten van Oostende met dat enorme blauwe touw? En hoe ervaren kinderen met een verlieservaring het ritueel ‘Zon dag kind’? Zendelingen Anke en Filip maakten drie reportages op Theater Aan Zee 2018, die viraal gingen.
European Citizen Popsong
Gedurende twee jaar volgde Zendeling Filip Tielens mee het creatieproces en de tournee van de muzikale voorstelling van Marieke Dermul, waarin ze onderzoekt of popmuziek kan zorgen voor meer eenheid in Europa. We zetten haar samen met professoren Helder De Schutter en Hendrik Vos, vroegen Europarlementsleden om reacties op haar song tijdens een Radio 1-event, maakten een webdocumentaire op het Songfestival in Kiev en reisden ook af naar Lissabon, waar Marieke in duet ging met Sennek en ze ook de Britse SuRie kon spreken. Op de Edinburgh Fringe tot slot trokken we naar een anti-Brexit-rally. (ism Vranckx en De Nomaden)
Urgente gesprekken
Voor de debatten van Rekto:verso tijdens TAZ 2017, maakten Anke Van Meer en Filip Tielens reportages over de generatiekloof in het theater (De Vadermoord), Engagement (met Laura Van Dolron) en Sociaal-artistiek werk (over Utopia van Villa Voortman).
De Beeldenstorm
Samen met ArtTube.nl maakten we deze reeks, waarbij theatermakers hun meest inspirerende beeldend kunstenaars kozen uit het rijke videoarchief van ArtTube. Robbert&Frank, Tuning People en Guy Cassiers kozen elk drie artiesten, waar ze in evenveel video’s vol passie over vertelden. Deze reeks, gemaakt door Liese Lattrez en Filip Tielens, verscheen op de website van ArtTube.
De Verrijzenis
Naar aanleiding van 25 jaar Theaterfestival vroegen we aan tien critici om de meest belangwekkende voorstellingen uit die kwart eeuw te kiezen. Zoveel jaar later gingen de critici opnieuw in gesprek over de impact van producties als Weg (met Josse De Pauw), Wilde Lea (met Els Dottermans), de trilogie van Platel & Sierens (met o.a. Titus De Voogdt)… Deze reeks, gemaakt door Filip Tielens, Stijn Grupping en Liese Lattrez ism Het Firmament, verscheen op tv-schermen tijdens Het Theaterfestival 2015.
Do the Dance
Voor de eerste editie van de Dag van de Dans werkten we een zevendelige videoreeks uit rond participatieve dansprojecten. We trokken naar repetities en spraken met dansers van Kabinet K, Jan Martens, Cie Woest, Les Ballets C de la B, fABULEUS… Deze reeks, gemaakt door Filip Tielens, Robin Stevens, Renate Raman en Liese Lattrez, verscheen in het Dossier Dans en in alle andere communicatie van Kunstenpunt.
De Nachtmis
Tijdens Theater Aan Zee 2015 organiseerden we vier late night talkshows in openlucht in het Leopoldpark. Hierbij focusten we op de jonge makers in het festival. Actrice Janne Desmet presenteerde, Zendelingen Bregt Van Wijnendaele, Filip Tielens, Manu Styleman en Anke Van Meer zorgden voor de research en de video-items. Iedere keer waren er tussen de 100 en 200 toeschouwers aanwezig voor diepgaande en frisse reflectie over de drijfveren van de jonge podiumkunstenaars. Compilaties van deze talkshows werden ook uitgezonden op de digitale tv-zender Cultuur 7.
Ceci n’est pas Kortrijk
Tien dagen lang streek de installatie van Dries Verhoeven neer in de Kortrijkse winkelstraat. Iedere dag was er een ander spraakmakend beeld in te zien, dat vaak tot grote discussies leidde bij de voorbijgangers en Kortrijkzanen. Denk aan een zwarte piet in boeien, een transgender, een biddende moslim… Deze tien dagen spraken we met heel wat passanten. Iedere dag lanceerden we een filmpje met reacties en een blogpost. Dit heeft zeker geholpen om het debat rond Ceci n’est pas Kortrijk los te weken en was ook een link naar de nationale media die het project oppikten. Gemaakt door Filip Tielens, Robin Stevens, Renate Raman en Liese Lattrez in samenwerking met NEXT-festival.
Het Laatste Avondmaal
Vlak voor de première, op het moment dat er niets meer aan de voorstelling veranderd kan worden maar het publiek nog niet heeft kunnen reageren op het stuk, dineren we met de acteurs/theatermakers. Hoe hebben zij de repetities beleefd? Wat was er het moeilijkst tijdens de creatie? Wat hopen ze met dit stuk te bereiken? Via een interactief YouTube-format konden kijkers zelf de volgorde van de vragen beslissen.
Filosoferen over… Niets
Dit was al een eerste test van De Biechtstoel For Families: drie dagen lang lieten we een (groot)ouder of andere volwassene samen met een kind napraten bij Niets van De Nwe Tijd en Het Paleis, een filosofische en nihilistische voorstelling voor tieners. Dat resulteerde in een boeiende en ontroerende vierdelige podcast op Soundcloud.
Het Schisma van Avignon
Aan Alexander Devriendt, Joeri Smet en Sarah De Ganck van Ontroerend Goed vroegen we wat ‘OFF-festivals’ inhouden, wat ze er hopen te bereiken en hoe anders Avignon Le Off is dan Edinburgh Fringe Festival.
Big in Edinburgh
Een jaar later vroegen we aan de artiesten uit het Big in Belgium-luik op de Edinburgh Fringe hoe zij het grootste theaterfestival ter wereld beleven, op welke manier ze hun voorstelling in de kijker brengen en wat hun internationale ambities zijn.
Storify #Cultuursubsidies
In de weken na de bekendmaking van de structurele subsidies uit het Kunstendecreet bundelden we alle reacties in de (sociale) media op één overzichtelijke blog. Via de #cultuursubsidies kon iedereen mee reageren, wat erg veel gebeurde. Deze Storify haalde meer dan 3000 unieke bezoekers. Bekijk hier de Storify.
Livestream-experimenten
Via Facebook Live deden we livestreams van de persconferentie over de Cultuursubsidies (2235 views en 28 reacties), de State of the Union (1148 views en 17 delingen) en Cultuurprijs-uitreiking (2573 views en 18 delingen) op Het Theaterfestival, en deprijsuitreiking op Theater Aan Zee (493 views en 27 reacties).
De Dag van De (Nwe) Tijd
In Westrand in Dilbeek werd symbolisch de fakkel overgedragen van De Tijd (het gezelschap van Lucas Vandervost) naar De Nwe Tijd (Freek Vielen, Rebekka De Wit en Suzanne Grotenhuis). Wij werkten een multimediale tijdlijn uit over de roemrijke geschiedenis en de toekomstplannen van het gezelschap. Deze werd als leidraad gebruikt voor een debat van anderhalf uur met de artiesten, voor zo’n honderd toeschouwers. Nadien verscheen deze Tijdlijn ook online, met gefilmde interviewfragmenten van het debat.
Kinderen Kijkt en Nieuwe NTGentenaars
Twee jaar lang volgden we twee publieksjury’s van NTGent. Na iedere nieuwe productie stelden Liese Lattrez en Filip Tielens enkele vragen aan de club van nieuwe inwoners in Gent of aan de groep kinderen. Deze vragen (die wij uitdachten) lieten we op voorhand inspreken door de acteurs van het stuk, wat hielp voor het online bereik van deze filmpjesreeks. Vooral de antwoorden van de kinderen waren vaak verbijsterend eerlijk.
Vijf Voor Vijf
In de zomer van 2014 streamden Bregt Van Wijnendaele en Filip Tielens iedere dag een multimediale talkshow live op YouTube tijdens Dansand, Theater Aan Zee en Het Theaterfestival. Telkens was er één centrale gast waar de rubrieken en filmpjes rond werden opgebouwd. Deze afleveringen waren online te bekijken, net als in een speciaal ontworpen zuil in het festivalcentrum. Omdat we iedere dag uitzonden, werd Vijf Voor Vijf een terugkerend format waar veel festivalbezoekers naar uitkeken. De hele reeks was ook te zien op digitale zender Cultuur 7.
And who wants peace
Tijdens Theater Aan Zee 2016 maakte Filip Tielens drie videointerviews tussen de net afgestudeerde theatermaker R’m Aharoni (KASK) en dramaturge Kristin Rogghe (KVS), politicus Wouter Devriendt (Groen) en theaterdirecteur Dennis Van Laeken (Monty), over de politieke onderwerpen die Aharoni aansneed in zijn lecture performance.
Studiedagen & sectormomenten
De Zendelingen is een veel gevraagde gast opstudiedagen van Cultuurconnect, het Cultuurforum en in Nederland: Domein voor Kunstkritiek, Institute for Network Cultures en Laboratorium Actuele Kunstkritiek. We geven er graag interactieve presentaties, begeleiden workshops of maken deel uit van een interviewpanel. Op een frisse manier inspireren we zo andere critici en organisaties om de digitale omslag te maken.
De Cyclus
Op vraag van de Antwerpse Kleppers vroegen Dries Segers en Filip Tielens aan alle makers aan welke andere artiest uit het festival ze graag een vraag wilden stellen. Het geheel werd een ketting van filmpjes, waarbij telkens een vraag werd gesteld aan een nieuwe kunstenaar, vanuit een nieuwsgierigheid en expertise zoals enkel kunstenaars dit zelf kunnen bevragen.
De Rechtzetting
Tijdens de beginjaren van De Zendelingen vroegen we enkele keren aan theatermakers om te reageren op spitante quotes uit recensies over hun voorstelling. Met Stef Lernous (over A Brief History of Hell) leverde dat een memorabele reportage op.
Onbetaalbaar
Een aantal edities volgden we de makerslabo’s van collectief Onbetaalbaar. We deden videointerviews met de ontwerpers over redesign en vroegen in De Biechtstoel aan bezoekers van de veilingevents welke waarde zij hechten aan spullen, hoe ecologisch en duurzaam ze zelf in het leven staan en hoeveel geld ze willen uitgeven voor eerlijk design.
Kontroverso
Een dubbelgesprek tussen twee tegengestelde standpunten. Dit deden we over de (on)zin van multimediale kunstkritiek (met Wouter Hillaert en Evelyne Coussens) en over de politieke waarde van het theaterstuk Hoop van Het Nieuwstedelijk (met Stijn Devillé, Evelyne Coussens, Wouter Hillaert en Caroline Gennez).
De terugkeer van Jozef van den Berg
Een losstaande video, maar met 14.000 views wel ons meest bekeken filmpje op YouTube tot nu toe: een exclusief video-interview met Jozef van den Berg, die na een kwart eeuw als kluizenaar plots weer zijn rentree maakte tijdens Het Theaterfestival in deSingel, de plek waar hij zijn laatste voorstelling ooit speelde alvorens hij het goddelijke licht zag.
De Zendelingen 